Η ευκολία του εγκλήματος- Μια ριψοκίνδυνη περσόναΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ -Γ.ΒΕΗΣ

19/11/2011

Από τον Γιώργο Βέη

Μαρία Ε. Τζίτζη

Σκοτεινό κελάρι

εκδόσεις Τσουκάτου, σ. 286, ευρώ 13,23

Η νεαρή οινολόγος του βιβλίου Σκοτεινό κελάρι, η οποία δραστηριοποιείται με επιτυχία σε μεγάλο οινοποιείο του Λίγηρα, συγκεντρώνει στο πρόσωπό της μερικά από τα κύρια χαρακτηριστικά της ριψοκίνδυνης περσόνας, που εντοπίζεται στον παλλόμενο κόσμο των ακραίων μυθοπλαστικών ευρημάτων: δεν διστάζει να παραθεωρήσει στοιχειώδεις κανόνες που επιτάσσει μια τυπική αυτοπροστασία, επισπεύδει με τις αδιέξοδες πράξεις και μοιραίες παραλείψεις της τη μετωπική της σύγκρουση με τον ικανότερο των διωκτών της, ενώ την ίδια στιγμή ξέρει ότι η διατάραξη και των τελευταίων λεπτών ισορροπιών θα οδηγήσει μαθηματικά στην ανυπαρξία. Ετσι το ότι θα βρεθεί κάποια στιγμή ημιθανής σε μιαν απόμερη παραλία της Σαντορίνης, αν και δεν προβλέπεται ευχερώς, εν τούτοις προδικάζεται εμμέσως από τους νόμους των πιθανοτήτων. Δεν θ' αργήσει μάλιστα ν' ανακαλυφθεί η σταθερή συμμετοχή της σ' ένα διεθνές κύκλωμα διακίνησης παράνομων διαμαντιών. Κύκλωμα που, σημειωτέον, έχει ήδη βρεθεί στο επίκεντρο της δίωξης του διεθνούς εγκλήματος. Η δίδυμη αδελφή της στρατολογείται τότε από την αστυνομία. Για να προωθήσει, με τη σειρά της, την εξιχνίαση του εγκλήματος, μεταμορφώνεται εκούσα άκουσα σε αδελφή. Η ευφυΐα των ιθυνόντων του νόμου συναγωνίζεται εδώ τη δεινότητα του Οβίδιου. Η μεταμόρφωση στο ...ίδιο επιδιώκει να ανατρέψει τη φύση. Η εξέλιξη θυμίζει από μιαν άλλη άποψη τις ραγδαίες διαπλοκές του ανθρώπινου βίου σε παρεμφερείς φιλμικές περιπέτειες του μεγάλου δασκάλου τού είδους, του Αλφρεντ Χίτσκοκ. Οπως συμβαίνει και στις ταινίες του, έτσι κι εδώ το ζητούμενο είναι να διατηρηθεί έως το τέλος η οφθαλμαπάτη του επακριβώς όμοιου και δη όμαιμου. Το παιχνίδι των δύο ταυτοτήτων σε ένα και μόνο σώμα διεκπεραιώνεται με άνεση. Οινολογική εκπαίδευση, συμμετοχή στην παραγωγή κρασιών, αλλεπάλληλες γευσιγνωσίες αλλά και συμμετοχή σε παγκόσμιους διαγωνισμούς κρασιών: η σωσίας, για να είναι άκρως πειστική στον ρόλο της και να διατηρηθεί βεβαίως αρτιμελής εν ζωή, πρέπει να δείχνει συνεχώς ότι είναι εν ολίγοις η ακριβής άλλη. Ο σολοικισμός ενός φόνου θα θέσει τέρμα στο θέατρο των οριακών ομοιοτήτων. Η επαναφορά στην πραγματικότητα των ταυτοτήτων είναι αρκούντως οδυνηρή. Η απρόσκοπτη αφηγηματική ροή πιστώνεται εγκύρως στα θετικά γνωρίσματα του έργου.

Η συγγραφέας, τελειόφοιτος του Χημικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών, έχει εξειδικευτεί στην οινολογία και τη Χημεία Περιβάλλοντος. Στο προηγούμενο βιβλίο της, που έγραψε από κοινού με τον Πάρι Κυπαρισσίου, με τίτλο Στοιχεία οινολογίας - Η τέχνη του οινοχόου, και το οποίο κυκλοφόρησε το 2008, από τις εκδόσεις Les livres du tourisme, πιστοποιείται ομολογουμένως η επαγγελματική της ετοιμότητα στο κειμενικό επίπεδο. Με αυτή, τη δεύτερη κατά σειρά εμφάνισή της δοκιμάζει σαφώς κάτι άλλο: να γειώσει τις ακαδημαϊκές αλλά και πρακτικές γνώσεις του επιστημονικού της αντικειμένου στον χώρο του καλώς οργανωμένου ανιχνευτικού-αστυνομικού μυθιστορήματος. Το εγχείρημα κρίνεται εν γένει επιτυχές. Το «εξωφρενικό» στοιχείο ορισμένων τμημάτων της εξιστόρησης μετριάζεται από την όλη οικονομία του ύφους. Η ευχέρεια της Μαρίας Τζίτζη να αποδίδει εσωτερικά και εξωτερικά τοπία με την ίδια σχεδόν αποτελεσματικότητα συνιστά ήδη καλό οιωνό για τη συνέχεια των δοκιμών της. Η ανάδειξη των χαρακτήρων σε πλήρεις μορφές, χωρίς να αδικείται η αρχή της αληθοφάνειας, φαίνεται πάντως ότι συνιστά την κατεξοχήν μέριμνά της. Η δε φρόνησή της να μην εξαντλεί ποτέ την υπομονή του καλοπροαίρετου αναγνώστη σε σχοινοτενείς, παραπειστικές περιγραφές δικαιώνει τις διηγητικές της προθέσεις.*